БОРБОРДУК АЗИЯ ӨЛКӨЛӨРҮНДӨ БИЛИМ БЕРҮҮДӨГҮ ТЕҢСИЗДИКТИН ЖАҢЫ ЧЕКТЕРИ
ИЗИЛДӨӨНҮН ЭКИНЧИ АЙЛАМПАСЫ
ИЗИЛДӨӨ ДОЛБООРУ
2020-жылы PaperLab изилдөө борбору «Сорос-Казахстан» Фондунун колдоосу менен «Борбордук Азия өлкөлөрүндө билим берүүдөгү теңсиздиктин жаңы чектери: көйгөйдү өлчөөдөн саясатты өзгөртүү» изилдөөсүнүн биринчи айлампасын өткөрдү. Изилдөөнүн натыйжаларынын бири болуп сапаттуу орто билимге жетүүдөгү теңсиздиктин индекси саналат, анын жыйынтыгы менен бул жерден таанышууга болот.
Изилдөөнүн экинчи цикли Индексти мектеп деңгээлине чейин тактоого жана тереңдетүүгө багытталып, анын жардамы менен эң мыкты окуу шарттары бар 10% мектептер менен эң начар 10% мектептердин ортосундагы теңсиздиктин тереңдигин өлчөө мүмкүнчүлүгү түзүлгөн.
Изилдөөнүн экинчи цикли Индексти мектеп деңгээлине чейин тактоого жана тереңдетүүгө багытталып, анын жардамы менен эң мыкты окуу шарттары бар 10% мектептер менен эң начар 10% мектептердин ортосундагы теңсиздиктин тереңдигин өлчөө мүмкүнчүлүгү түзүлгөн.
Изилдөө 2021-жылдын ноябрынан 2023-жылдын январына чейин бир нече этап менен ишке ашырылган:
Сапаттуу орто билимге жетүүдө теңсиздиктин индекси
Индекстин экинчи версиясы изилдөө үчүн тандалган мектептерди өз алдынча баалоого негизделген. Мектеп деңгээлинде анализдөө билим берүү мекемелериндеги шарттардагы теңсиздиктин тереңдигин баалоого жана ресурстардын жеткиликтүүлүгүнө таасир этүүчү факторлорду аныктоого мүмкүндүк берет. Индекстин негизинде билим берүү мекемеси оптималдуу мектеп моделине канчалык жакын экендигин баалоо үчүн калькулятор иштелип чыккан.
ЖЫЙЫНТЫКТАР ЖАНА ЭСЕПТЕГИЧ
- Мектептердин абалынын эң объективдүү көрсөткүчтөрүн тандоо үчүн мамлекеттик органдарга мектептер тарабынан берилген отчеттуулуктун формаларын чогултуу жана талдоо;
- Билим берүү тармагында иштеген эксперттер жана практиктер менен Индекстин методологиясы боюнча консультациялык жолугушууларды өткөрүү;
- Консультанттардын пикирлеринин негизинде Индекстин методологиясын өркүндөтүү;
- Керектүү статистикалык маалыматтарды чогултуу үчүн изилденген ар бир өлкөдөн координаторлорду тартуу;
- Өзбекстандын жана Тажикстандын айрым мектептеринде статистикалык маалыматтардын жоктугуна байланыштуу эксперттик коомчулуктун өкүлдөрү менен тереңдетилген интервьюларды өткөрүү;
- Казакстанда жана Кыргызстанда чогултулган маалыматтардын негизинде мектептердеги шарттардын сапатына коомдук мониторинг жүргүзүүнүн куралы катары Теңсиздиктин калькуляторун иштеп чыгуу;
- Индекстин алдын ала жыйынтыктарын көрсөтүү үчүн Казакстанда жана Кыргызстанда жабык эксперттик жолугушууларды өткөрүү;
- Изилдөөнүн жыйынтыктарын сайтка жарыялоо.
Сапаттуу орто билимге жетүүдө теңсиздиктин индекси
Индекстин экинчи версиясы изилдөө үчүн тандалган мектептерди өз алдынча баалоого негизделген. Мектеп деңгээлинде анализдөө билим берүү мекемелериндеги шарттардагы теңсиздиктин тереңдигин баалоого жана ресурстардын жеткиликтүүлүгүнө таасир этүүчү факторлорду аныктоого мүмкүндүк берет. Индекстин негизинде билим берүү мекемеси оптималдуу мектеп моделине канчалык жакын экендигин баалоо үчүн калькулятор иштелип чыккан.
ЖЫЙЫНТЫКТАР ЖАНА ЭСЕПТЕГИЧ
Изилдөө 2021-жылдын ноябрынан 2023-жылдын январына чейин бир нече этап менен ишке ашырылган:
Сапаттуу орто билимге жетүүдө теңсиздиктин индекси
Индекстин экинчи версиясы изилдөө үчүн тандалган мектептерди өз алдынча баалоого негизделген. Мектеп деңгээлинде анализдөө билим берүү мекемелериндеги шарттардагы теңсиздиктин тереңдигин баалоого жана ресурстардын жеткиликтүүлүгүнө таасир этүүчү факторлорду аныктоого мүмкүндүк берет. Индекстин негизинде билим берүү мекемеси оптималдуу мектеп моделине канчалык жакын экендигин баалоо үчүн калькулятор иштелип чыккан.
ЖЫЙЫНТЫКТАР ЖАНА ЭСЕПТЕГИЧ
- Мектептердин абалынын эң объективдүү көрсөткүчтөрүн тандоо үчүн мамлекеттик органдарга мектептер тарабынан берилген отчеттуулуктун формаларын чогултуу жана талдоо;
- Билим берүү тармагында иштеген эксперттер жана практиктер менен Индекстин методологиясы боюнча консультациялык жолугушууларды өткөрүү;
- Консультанттардын пикирлеринин негизинде Индекстин методологиясын өркүндөтүү;
- Керектүү статистикалык маалыматтарды чогултуу үчүн изилденген ар бир өлкөдөн координаторлорду тартуу;
- Өзбекстандын жана Тажикстандын айрым мектептеринде статистикалык маалыматтардын жоктугуна байланыштуу эксперттик коомчулуктун өкүлдөрү менен тереңдетилген интервьюларды өткөрүү;
- Казакстанда жана Кыргызстанда чогултулган маалыматтардын негизинде мектептердеги шарттардын сапатына коомдук мониторинг жүргүзүүнүн куралы катары Теңсиздиктин калькуляторун иштеп чыгуу;
- Индекстин алдын ала жыйынтыктарын көрсөтүү үчүн Казакстанда жана Кыргызстанда жабык эксперттик жолугушууларды өткөрүү;
- Изилдөөнүн жыйынтыктарын сайтка жарыялоо.
Сапаттуу орто билимге жетүүдө теңсиздиктин индекси
Индекстин экинчи версиясы изилдөө үчүн тандалган мектептерди өз алдынча баалоого негизделген. Мектеп деңгээлинде анализдөө билим берүү мекемелериндеги шарттардагы теңсиздиктин тереңдигин баалоого жана ресурстардын жеткиликтүүлүгүнө таасир этүүчү факторлорду аныктоого мүмкүндүк берет. Индекстин негизинде билим берүү мекемеси оптималдуу мектеп моделине канчалык жакын экендигин баалоо үчүн калькулятор иштелип чыккан.
ЖЫЙЫНТЫКТАР ЖАНА ЭСЕПТЕГИЧ
Документтер
Борбордук Азия өлкөлөрүндө билим берүүдөгү теңсиздиктин жаңы чектери: көйгөйдү өлчөөдөн саясатты өзгөртүү [биринчи цикл боюнча отчет]
Изилдөө Казакстан, Кыргызстан, Тажикстан жана Өзбекстандын орто билим берүү системаларынын пандемия жана онлайн/дистанттык окутуу шарттарына ыңгайлашуусун изилдөө аркылуу Борбордук Азия чөлкөмүндөгү билим берүүдөгү теңсиздик көйгөйлөрү тууралуу билимди кеңейтүүгө шарт түздү ...
Сапаттуу орто билимге жетүүдө теңсиздиктин индекси [биринчи цикл боюнча отчет]
Индекс Казакстан, Кыргызстан, Тажикстан жана Өзбекстандын мектептериндеги окуу шарттарынын сапатын өлчөө жана салыштыруу куралы болуп саналат. Индекстин эсептөөлөрүнүн жыйынтыгы аймактагы өлкөлөрдүн билим берүү статистикасынын ачык маалыматтарына негизделген.
Аналитикалык баяндама: Өзбекстан
Өзбекстанда билим берүүдө теңсиздик бар жана аны төмөндөгү ар кайсы аспекттерде көрүүгө болот: Өзбекстандагы аймак же жердин тибине жараша окуучулардын окуудагы жетишкендиктериндеги айырмачылыктар, окуу шарттарындагы теңсиздик, өзгөчө билимге муктаж кыздардын жана балдардын билим алуу мүмкүнчүлүгүнүн чектелгендиги. Көйгөйдүн маанилүүлүгүнө карабастан, өзбек коомчулугунда билим ...
Аналитикалык баяндама: Таджикстан
Докладда Тажикстанда билим берүү теңсиздигине алып келген ар кандай факторлор: аймактардын социалдык-экономикалык абалы, жердин тиби, гендердик, инклюзивдик билим берүүнүн сапаты талкууланат. Билим берүү чөйрөсүндөгү көйгөйлөрдү тереңирээк талдоо үчүн окуу шарттары жөнүндө маалыматтарга жетүүнү камсыз кылуу, ошондой эле окутуунун натыйжаларын баалоо үчүн бирдиктүү инструментти иштеп чыгуу негизги ...
Изилдөө Казакстан, Кыргызстан, Тажикстан жана Өзбекстандын орто билим берүү системаларынын пандемия жана онлайн/дистанттык окутуу шарттарына ыңгайлашуусун изилдөө аркылуу Борбордук Азия чөлкөмүндөгү билим берүүдөгү теңсиздик көйгөйлөрү тууралуу билимди кеңейтүүгө шарт түздү ...
Индекс Казакстан, Кыргызстан, Тажикстан жана Өзбекстандын мектептериндеги окуу шарттарынын сапатын өлчөө жана салыштыруу куралы болуп саналат. Индекстин эсептөөлөрүнүн жыйынтыгы аймактагы өлкөлөрдүн билим берүү статистикасынын ачык маалыматтарына негизделген.
Аналитикалык баяндама: Өзбекстан
Өзбекстанда билим берүүдө теңсиздик бар жана аны төмөндөгү ар кайсы аспекттерде көрүүгө болот: Өзбекстандагы аймак же жердин тибине жараша окуучулардын окуудагы жетишкендиктериндеги айырмачылыктар, окуу шарттарындагы теңсиздик, өзгөчө билимге муктаж кыздардын жана балдардын билим алуу мүмкүнчүлүгүнүн чектелгендиги. Көйгөйдүн маанилүүлүгүнө карабастан, өзбек коомчулугунда билим ...
Аналитикалык баяндама: Таджикстан
Докладда Тажикстанда билим берүү теңсиздигине алып келген ар кандай факторлор: аймактардын социалдык-экономикалык абалы, жердин тиби, гендердик, инклюзивдик билим берүүнүн сапаты талкууланат. Билим берүү чөйрөсүндөгү көйгөйлөрдү тереңирээк талдоо үчүн окуу шарттары жөнүндө маалыматтарга жетүүнү камсыз кылуу, ошондой эле окутуунун натыйжаларын баалоо үчүн бирдиктүү инструментти иштеп чыгуу негизги ...
Команда
Astana, Qazaqstan
